Witryna Czasopism.pl

W cieniu pod ścianą klozetu stał wychudzony staruch w mundurze. Zamiast ust miał bezzębny otwór ssący, który rozciągał się teraz w uśmiechu. Spojrzałem na niego pytająco. Wot Rasija! zaskrzeczał. Da, przytaknąłem i poszedłem w krzaki. Wtedy już wiedziałem, że w Rosji wszystko jest przejaskrawione. Proporczyki, ordery, gówna, muchy, makijaże kobiet, religijność, alkoholizm meneli, domy bogaczy, sumienie zbrodniarzy… Przypomniałem sobie o tym, czytając Lipiec Iwana Wyrypajewa w najnowszym numerze „Dialogu” (7-8/2008).

Redaktorzy „Recyklingu Idei” [nr (10) 2008] wybijają czytelników ze smacznego snu. Z pomocą tekstu Kamila Majchrzaka Demokracja na wojnie próbują nam uświadomić głębokie korzenie dzisiejszego neoliberalnego imperializmu, który – jak wynika z przedstawionych analiz – jest podniesionym do potęgi, dojrzałym dziewiętnastowiecznym kapitalizmem. Zmienił się charakter towarów i usług, które napędzają gospodarkę, zmieniła się geopolityka, ale cały czas żyjemy w świecie, w którym napięcia ekonomiczne rodzą idee, mające uczynić rzeczywistość społeczno-gospodarczą bardziej strawną dla zwykłego śmiertelnika.

Gdy powstaje ten tekst, trwają w najlepsze igrzyska w Pekinie – bez wątpienia, jest to najczęściej poruszany temat sierpnia. Olimpiada, która z założenia jest wydarzeniem sportowym, w tym wypadku zaowocowała obfitością komentarzy politycznych. Zgodnie z głównym tematem wakacyjnego „Znaku” (nr 7-8/2008) – świat patrzy na Chiny. Z jednej strony to dobrze, bo dzięki większemu zainteresowaniu mediów możemy się bliżej przyjrzeć temu izolującemu się państwu. Z drugiej strony przy tej okazji objawia się niezdolność Zachodu do przeciwstawienia się totalitaryzmowi.

Jaką rolę przy poznawaniu Iwaszkiewicza mogą odegrać Dzienniki? Po lekturze artykułu Kochańczyk widzę, że pomagają one nie tylko przypomnieć historię życia pisarza, ale także wpływają one na analizę jego twórczości pod kątem stosowanych chwytów retorycznych [„Akcent” nr 2 (112) 2008]. Iwaszkiewiczowski dystans do rzeczywistości świadczyć może o podjęciu z nią gry, niekoniecznie zresztą takiej, w której pisarz odnosił zwycięstwo, ale niewątpliwie rozbudzającej proces twórczy.

Cały numer „Opcji” [2 (71) 2008] podzieliłabym na dwie części. Na pierwszą, która traktuje „kanonicznie” i „tradycyjnie” zjawisko kolonializmu, kojarząc je z zamorskimi terytoriami zależnymi od europejskich potęg, i na drugą, wnoszącą do tematu coś nowego, do której zaliczyłabym choćby Poradnik dla (neo)kolonialisty. Uwagi na marginesie Przejrzeć Anglików Kate Fox Moniki Gnieciak. Jeśli spróbujemy czytać „Opcje” w porządku linearnym, tekst Gnieciak okaże się zaskakującym uzupełnieniem Kompleksów środkowego Europejczyka.

Prawdziwa czytelnicza radość dopadła mnie przy lekturze tekstu otwierającego dział Głosy i glosy w 10. rocznicę śmierci Zbigniewa Herberta („Kwartalnik Artystyczny” nr 2/2008). Chodzi o Złote runo Zbigniewa Herberta autorstwa Stefana Chwina. Szczerze i bezlitośnie pisze Chwin o hipokryzji polskiej inteligencji, która duchowo identyfikowała się z Panem Cogito, jednak de facto nigdy nie brała tej postaci i jej życiowej postawy na serio.