Witryna Czasopism.pl

Kto chociaż raz miał przyjemność bawić się z przedstawicielami naszego literackiego światka, wie dobrze, że niekoniecznie są oni gentlemanami. I nie mówię wcale o alkoholu czy relacjach z kobietami; idzie o sprzeniewierzenie się powiedzeniu, zgodnie z którym gentlemani nie rozmawiają o pieniądzach. Literaci o pieniądzach potrafią i chcą rozmawiać. Oczywiście, głównie dlatego, że ich nie mają. A ewidentnym dowodem na te ich werbalne umiejętności jest najnowszy numer krakowskiej „Dekady Literackiej” [nr 1-2 (233-234) 2009].

Chciałoby się powiedzieć: a mogło być tak pięknie. Mogła przecież redakcja pozostać w kręgu tematów literackich i stworzyć numer socjologiczny − na przykład o mechanizmach rynkowych, o stajniach literackich, o kupowaniu autorów i polityce wydawniczej. Zamiast tego mamy dawkę informacji o tym, co ktoś sobie kupił za Kościelskich i że w „Tygodniku Powszechnym” nie zarabiało się prawie nic, a tylko Duch Święty czuwał nad całą redakcją. Można było też postawić pytanie o to, jak polska literatura odpowiada na nową rzeczywistość gospodarczą, na neoliberalne imperium, którego częścią coraz bardziej jesteśmy [„Dekada Literacka”nr 1-2 (233-234) 2009].

Od czasów Hipokratesa zabraniającego podawania trucizny na żądanie wiele się zmieniło. Nie tylko na lepsze, gdyż zwiększający się zakres możliwości przedłużania ludzkiego życia generuje lęki, o których starożytnym się nie śniło. Na uwagę zwraca fakt, iż wyraźny w redakcyjnej dyskusji sprzeciw wobec eutanazji został sformułowany nie tylko w perspektywie „świętości życia”, lecz również „jakości życia”. Położono nacisk na znaczenie medycyny paliatywnej, a przede wszystkim podkreślono wagę relacji międzyludzkich w ostatnich dniach życia („Znak” nr 6/2009).

Czerwcowa „Odra” (nr 6/2009) ukazała się w czasie wyborów do Europarlamentu, gdy polityczni komentatorzy zastanawiali się nad ideą zjednoczonej Europy oraz nad tym, na kogo warto głosować, by swojego głosu nie stracić. Echa tych dyskusji słychać już na pierwszych stronach wrocławskiego miesięcznika, mnie jednak najbardziej zainteresował artykuł Jeremiego Sadowskiego (Amerykańska teczka „kuzynka diabła” – czyli Józef Retinger w drodze do zjednoczonej Europy), który przybliża sylwetkę Polaka uznawanego za jednego z Ojców Europy.