Witryna Czasopism.pl

Autorzy „Dialogu” przez jedną trzecią numeru, oflagowanego nagłówkiem „ODZYSKAĆ OJCA”, zastanawiają się, cóż takiego pod atrakcyjnie brzmiącym tacierzyństwem się kryje. Na rozbudzenie apetytu dostajemy niewesołą sztukę Marka Pruchniewskiego i Marka Wortmana Nasz syn. Tekst jest „o dramacie rodzicielstwa, o upadku i rozpadzie rodziny”, jeszcze krócej rzecz ujmując – o rodzinnych traumach. Dalej idzie szkic Katarzyny Taras Tacierzyństwo, raczej stawiający pytania niż udzielający łatwych odpowiedzi. Autorka przygląda się i bacznie, i badawczo, jak wygląda figura ojca w polskich filmach z ostatnich lat. A zatem – „ojcostwo przede wszystkim uwiera”, zwłaszcza trzydziestolatków, zwłaszcza tych z konieczności...

Obraz polskiego społeczeństwa wpatrzonego w domowy ekran telewizora posłużył za punkt wyjścia do refleksji nad kondycją narodu postawionego wobec nowych mediów w artykule Przyssani do ekranu Tomasza Kulickiego w „Obywatelu”. Po przełożeniu wyników badań na realia dnia powszedniego faktycznie można się przerazić: wizja masy ludzkiej osłabionej strumieniem informacyjno-rozrywkowym w telewizji zapowiada rychłą apokalipsę. Wśród wielu przykrych skutków przesiadywania przed telewizorem jest jeden, który przebija wszystko – zwyczajnie marnujemy czas, ponieważ nie edukujemy się, nie odpoczywamy ani nie zdobywamy informacji – telewizja po prostu nas wciąga i uzależnia, i z czasem staje się niezarejestrowanym w urzędzie członkiem rodziny.

Aktualny „Przegląd Polityczny” swój dział wiodący poświęca uczuciu, któremu na imię resentyment. Resentyment to jedyne w swoim rodzaju połączenie miłości z nienawiścią. O co chodzi? Chodzi o zranienie. Najbardziej boli, gdy ranią bliscy, czyli ci, od których oczekujemy ukojenia, a nie ranienia. Resentyment nie jest prostą nienawiścią, choć często na taką wygląda, a to dlatego, że trudno – nawet samemu przed sobą – przyznać, że kocha się kogoś, kogo się nienawidzi. Ambiwalencję tego doznania sygnalizuje jego nazwa: re-sentyment, sentyment ze znakiem ujemnym. Co z nim począć? Nietzsche i psychoterapia radzą, żeby leczyć. Jako wykwit nieprzepracowanego urazu, wymaga resentyment powrotu do sytuacji urazowej i ponownej, tym razem konstruktywnej na uraz odpowiedzi.

Michał Paweł Markowski tłumaczy w „Nowych Książkach” swoją skłonność do konfrontacji: w Polce „nikt nie kłóci się, bo nikt nie myśli odmiennie”. Humanistyce brakuje konkurencyjnych propozycji, różnych stanowisk, żeby dało się spierać (...). Profesorowie wygłaszają tezy, z którymi nie można się kłócić, bo są oczywiste”. Zmalała atrakcyjność wynalazczej prowokacji intelektualnej, która prowadziłaby do dyskusji. Wśród filologów rządzi przebrzmiały strukturalizm, bo nowe idee nie mieszczą się w horyzoncie osobowościowo-poznawczym akademików. Żona Markowskiego, Anna Burzyńska, w „Tekstach Drugich” oprowadza po nurtach teoretycznoliterackich i kolejnych zwrotach w myśleniu o samej Teorii czy wiedzy o literaturze, które miały stworzyć możliwości rozwoju nowych języków interpretacji.